IRT Wrocław - www.irt.wroc.pl

Trójziemie (czeski: Trojzemí – niemiecki: Dreiländerraum), polsko-niemiecko-czeski, transgraniczny, obszar powiązań, obejmujący tereny zachodniej części Dolnego Śląska, Kraju Libereckiego, wschodniej części Saksonii oraz okoliczne sąsiedztwo. Trójziemie stanowi rdzeń szerszego obszaru współpracy, który geograficznie możliwy jest do wskazania na podstawie koordynat tworzonych przez naturalny bieg Odry, Nysy Łużyckiej i Łaby.

Geneza i cel działania

Trójziemie to obszar wokół trójstyku trzech państwowych granic administracyjnych, przy czym trójstyk jest jedynie punktem stycznym, natomiast otaczające je Trójziemie jest areną wielu różnych zdarzeń i przestrzenią ewolucji procesów społecznych, gospodarczych i przyrodniczych. W obszarze tym wyróżnić należy wiele wspólnych wyzwań rozwojowych. Należą do nich niewątpliwie:

• Zmiany demograficzne i starzenie się społeczeństwa;
• Kurczenie się miast i utrata ich funkcji społeczno-gospodarczych;
• Transformacja energetyczna i restrukturyzacja przemysłu wydobywczego węgla brunatnego;
• Kształtowanie się rynku pracy;
• Tempo rozwoju innowacyjnej gospodarki opartej na endogenicznych zasobach, w szczególności jej powiązanie z restrukturyzacją gospodarczą;
• Kształtowanie powiązań transportowych, w tym rozwój transportu zbiorowego, szynowego i zeroemisyjnego;
• Organizacja edukacji na wszystkich etapach życia, w powiązaniu z kształtowaniem kompetencji interkulturowych;
• Ochrona dziedzictwa kulturowego przy jednoczesnym  kształtowaniu tożsamości regionalnej;
• Ochrona klimatu i dziedzictwa przyrodniczego oraz odbudowa różnorodności biologicznej;
• Rozwijanie transgranicznej współpracy administracji publicznej i organizacji pozarządowych.

Olbrzymim wyzwaniem obejmującym wszystkie ww. zagadnienia jest koordynacja wymiaru terytorialnego polityki rozwoju i polityki przestrzennej, która  wymaga przygotowania a następnie realizacji wspólnego planu na przyszłość. Inspiracją dla nadania kierunków prac nad wspólną koncepcją planistyczną dla Trójziemia są między innymi wyniki wcześniejszych opracowań planistycznych publikowanych w naszej bibliotece opracowań.

Dotychczasowa współpraca transgraniczna, mimo faktu, że  charakteryzuje się wieloletnim i bogatym doświadczeniem, prowadzona była głównie w formie bilateralnej: polsko-niemieckiej, niemiecko-czeskiej oraz czesko-polskiej. Teraz nadchodzi potrzeba pogłębienia tej współpracy i jej rozwinięcia w formie trilateralnej.

Stan prac

Prowadzone są rozmowy na szczeblu samorządowym, między instytucjami odpowiedzialnymi za planowanie przestrzenne i strategiczne. Kolejnym krokiem będzie porozumienie, które  ustrukturyzuje zagadnienia i określi harmonogram prac nad  wspólną koncepcją planistyczną dla Trójziemia.